SOINU DIMENTSIOA @Koldo Mitxelena

July 12th, 2007

Donostiako Koldo Mitxelena Kulturuneak “Soinu Dimentsioa” taldekako erakusketa aurkezten du bere Erakustaretoan.

Artistek sorturiko hots dimentsioak
Erakusketa honek espazio eta denboraren esperientzia eskaintzen dio bisitariari hotsaren erabileraren bidez. Horren bitartez, hots esperientziak berak hornitzen dizkigun “dimentsioak” aurkitzen ditugu: ez bakarrik hotsak ere espazioa betetzen duelako, edo instalazio batek, instalazioa denez, denbora hartzen duelako. Orobat, bizitzaren metafora halako bat edo mugimenduaren erreferentzia da bibrazioa: bidaia geldi batera gonbidatzen gaituen belarri bidaiari bat, baina baita hots eta behatzailearen lekualdatze erlatiboa. Zenbait obratan, marrazki eta eskemek ikus-musika bat, prozesu bat edo iradokizun mundu bat dakarte gogora. Bestalde, proposamen batzuen multifokalitatea nabarmendu beharra dago eta, horien barrenean, entzute plano horizontal eta bertikalen aurkikuntza, ikuslearen parte hartzea ahaztu gabe, noski.

Eta halaber, “dimentsio” horien barrenean, zergatik aipatu gabe utzi paradoxikoa, formen eta asmoen ezagutza motortzat hartua, edo transferentziak, kodigoen, energien edo harremanen artean gertatzen direnak. Hori da etengabe Baudoin Oosterlynck belgiar artistak eskaintzen diguna bere Instalazioen Partitura-Marrazkietan; Tom Johnson amerikar musikagileak, aldiz, abstrakzioen erreferentzia eta asoziazio sinestesiko eta espazialak egiten dituen musika bat imajinatzera (Imaginary Music) gonbidatzen gaitu.

Hemen hotsaren unibertsora egiten dugun hurbiltze artistikoan, garrantzi nabarmen handia dute fenomeno fisikoek: Alvin Lucier estatubatuarraren Music on a long thin wire historikoan aplikaturiko elektromagnetismotik, Manuel Rocha mexikarrak Ping-Roll mahaian edo Mikel Arce bilbotarrak *WAV instalazioan jokoan jartzen dituzten materialen bibrazioetaraino. Esperientzia estetiko bihurturiko zentzumen esperientziak horiek guztiak, hemen erakutsitako obra guztien kasua, bestalde. Gary Hill-en Mediations bideoa da horren muga-mugako kasua, martxan jarritako prozesu gisa planteatzen delako, gainera. Valcárcel Medinak, orobat, hotsa erregistratzen du Motores obran, prozesuaren garapenean zorroztasun kontzeptual osoa ezarriz; horren lanak denbora errealean jasotzen du motorraren hotsa, bisitariak egiazta dezakeena horren eskema-partituran. Bere aldetik, Donatella Landi italiarrak ia gauza bera egingo du 31 urte geroago, Parisko Metroko lineetan zehar ibiliz eta hori Plan de poche delakoan jasoz.

Hotsak orobat espazioak definitzen ditu. Hori hautematen da hotsaren arkitekto den Bernhard Leitner austriarraren obran: horren Headscapes direlakoek barne espazio halako bat lortzen dute aurikularren laguntzaz. Ramón González-Arroyo madrildar musikagileak, ordea, espazio itxi bat aurkezten du, autoedukia eta etengabe aldatzen den hots materiaz betea: L`isla des neumas deitu du; entzuten duenaz kanpoko espazio bat. Andres Bosshard suitzarraren hots hegalariek (Hots guztiei gustatzen zaie hegal egitea), aldiz, bisitaria instalazioan organikoki integratzea bilatzen dute, urrutiko lekuetara bidaiatzera gonbidatzen gaituztela.

Transferentziak eta bihurtzeak etengabe gertatzen dira proposaturiko obretan, eta higidura etengabea sortzen dute. Aipaturiko batzuekin batera, umorezko keinu batekin agian, Alien Productions-en Smalltalk instalazioan inprimagailuak zintzilik agertzen zaizkigu: testu batek, hartaz deus ez dakigula, makinen berriketa mekanikoa animatzen du; gero eta gehiago ulertu uste dugun kalaka bat. Beste era bateko mugimendu mota batean oinarriturik, eguzki zelulen gaineko argiztatze aldaketetan, hain zuzen, Panhuysen holandarraren instalazioak (Sound Scapes II) osagai dituen doinuen garaiera eta intentsitate alterazio bihurtzen ditu aldaketa horiek.

Artistak:

  • Alien Productions
  • Mikel Arce
  • Andres Bosshard
  • Ramón González-Arroyo
  • Gary Hill
  • Tom Johnson
  • Donatella Landi
  • Bernhard Leitner
  • Alvin Lucier
  • Baudouin Oosterlynck
  • Paul Panhuysen
  • Manuel Rocha Iturbide
  • Isidoro Valcárcel Medina

Komisarioa: José Igés.

Inaugurazioa: Uztailaren 12an, 20:00etan.

  • Kontzertu-performancea: Andres Bosshard. Sound Choreography for Nitrogen Balloons and Small Propellors (Soinu-koreografia nitrogenozko globoetarako eta helize txikietarako)
    • Erakustaretoan, 20:15etan. 20 minutu inguru.
    • Sarrera dohain.

Katalogoa: José Igés eta José Manuel Costaren testu kritikoak, euskaraz, gazteleraz eta ingelesez, eta erakusketako lanak jasotzen dituen DVD bat.

Tokia: Koldo Mitxelena Kulturuneko Erakustaretoan.

Ordutegia: Asteartetik larunbatera, 10:30etatik 14:00etara eta 16:00etatik 20:30etara (Astelehen, igande eta jaiegunetan itxita).

Bisita Gidatuak: Astelehenetik larunbatera (943 456 000 / 667 346 025).

One Response to “SOINU DIMENTSIOA @Koldo Mitxelena”

  1. audiolab » Blog Archive » REPEAT PLEASE, SOINU DIMENTSIOA catálogos Says:

    [...] CULTURA VJ realizada dentro del certamen Eutopía en Córdoba y la ya varias veces comentada SOINU DIMENTSIOA / DIMENSIÓN SONORA, mostrada hasta hace algunas semanas en el Koldo Mitxelena de Donostia-San Sebastián. Repeat, [...]

Leave a Reply